بررسی رفتار چرایی بز نژاد ممسنی در مراتع ییلاقی شهرستان بوانات

تحقیق حاضر با هدف مطالعه­ ارزش رجحانی برخی گونه­های گیاهی برای بز نژاد ممسنی در مراتع شهرستان بوانات در شمال استان فارس انجام شد. ارزش رجحانی گونه­های گیاهی منطقه برای سه کلاس سنی دام (یکساله، سه­ساله و پنج­ساله ماده) بوسیله­ روش زمان­سنجی اندازه­گیری شد. برای بررسی اثر سن دام، گونه گیاهی و اثر متقابل آنها بر روی ارزش رجحانی  گونه­ها، از آزمون تجزیه واریانس دوطرفه استفاده شد، به‌طوری‌که سن دام و گونه گیاهی به‌عنوان عامل مستقل و ارزش رجحانی به‌عنوان عامل وابسته به مدل وارد شدند. نتایج نشان داد که سن دام، گونه گیاهی و اثر متقابل آنها تأثیر معنی­داری بر ارزش رجحانی گونه­های گیاهی داشتند. گونه­های Prangos ferulaceae و Poa pratensis دارای بیشترین ارزش رجحانی و خوشخوراکی (کلاس I) برای  دام­های جوان بودند. برای دام­های بزرگسال گونه­های Gundelia tournefortii، Acer cinerascens، Poa pratensis و Prangos ferulaceae بالاترین کلاس خوشخوراکی (I و II) را داشتند. ضمن اینکه گونه­های Prangos ferulaceae، Acer cinerascens، Poa pratensis و Artemisia aucheri ارزش رجحانی مناسبی برای هر سه گروه دام داشتند. به‌طور کلی نتایج بیانگر وضعیت نامناسب ترکیب پوشش گیاهی مراتع این منطقه در فصل پاییز است و گونه­هایی از قبیل کیکم (Ac-cinerascens)، درمنه کوهی (Ar-aucheri) و باقیمانده­های گیاه جاشیر (Pr- ferulaceae) به‌صورت لاشبرگ می­تواند نقش کلیدی در تأمین نیازهای غذایی دام این منطقه داشته باشد.